ဥပါသကာဂုဏ္ (၁၀) ပါး

ဥပါသကာဂုဏ္ (၁၀) ပါး

ဥပါသကာ

    ဘုရား၊တရား၊သံဃာ ရတနာသံုးပါးကို ျမတ္ႏိုးစြာ ဆည္းကပ္ကိုးကြယ္ေသာ လူပုဂၢိဳလ္ကို (ဥပါသကာ)ဟုေခၚ၏၊ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္လွ်င္ (ဥပါသိကာ)ဟုေခၚ၏ ။

     လူပုဂၢိဳလ္တို႔သည္ မိမိ၏ ခႏၵာကိုယ္ႏွင့္ အသက္ကို မငဲ့ကြက္ဘဲ ရတနာျမတ္ သံုးပါးအားေပး လွဴျခင္း၊ရတနာျမတ္သံုးပါး အေပၚတြင္ ယံုၾကည္ကိုးစားအားထားျခင္း ၊ ရတနာျမတ္ သံုးပါး၏ တပည္႔သားအျဖစ္စြဲမွတ္ခံယူျခင္း ၊ရတနာျမတ္သံုးပါးကိုသာလွ်င္ ရွိခိုးမွဳ ၊ ရိုေသကုိင္းရွိဳင္းမွဳ ျပဳျခင္းစေသာနည္းလမ္း တို႔ျဖင့္  ရတနာျမတ္ သံုးပါးကို ကိုးကြယ္ ဆည္းကပ္ တတ္ေသာပုဂၢိဳလ္(ဥပါသကာ၊ဥပါသိကာမ)အျဖစ္သို႔ေရာက္ရွိၾကသည္။ ထိုသို႔ ဥပါသကာ  ျဖစ္ 

ျပီး သူမ်ားကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ သူေတာ္စင္ ဟုသတ္မွတ္ရသည္။ 

ဒုစရိုက္နွင့္သုစရုိက္

ဒုစရိုက္နွင့္သုစရုိက္

ဒုစရိုက္တရား(၁၀)ပါး  ။  ကာယဒုစရိုက္-ကာယကံ(၃)ပါး၊ ဝစီဒုစ ရိုက္-ဝစီကံ(၄)ပါး၊ မေနာဒုစရိုက္-မေနာကံ(၃)ပါး။

၁။ ကာယဒုစရိုက္-ကာရကံ(၃)ပါး။  ။(က)ပါဏာတိပါတ =သူ႕အ သက္ သတ္မွဳ။(ခ)  အဒိႏၷာဒါန=အရွင္သည္ကိုယ္ႏွဳတ္တို႕ျဖင့္မေပးအပ္ေသာ သူ႔ဥစၥာကိုခိုးမွဳ။(ဂ)ကာေမသုမိစာၦစာရာ=ကာမဂုဏ္တို႔တြင္ယုတ္ ယုတ္ မာမာက်င့္မွဳ။
၂။   ဝစီဒုစရိုက္-ဝစီကံ(၄)ပါး။   ။  (က) မုသာဝါဒ = မုသားေျပာဆိုမွဳ ။
 (ခ) ပိသုဏာဝါစာ = ေခ်ာပစ္ကုန္းတိုက္မွဳ(ခ်စ္သူႏွစ္ဦးကြဲသြားေအာင္ (သို႔) မိမိအားခ်စ္လာေအာင္ခ်စ္သူႏွစ္ဦးကို ရန္တိုက္ေပးမွဳ)။
 (ဂ) ဖရုသဝါစာ = ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္း အယုတ္တမာဆဲဆိုမွဳ
 (ဃ)သမၹပၸလာပ= ျပိန္ဖ်င္းေသာ စကားကိုေျပာဆိုမွဳ ။
၃။   မေနာဒုစရိုက္-မေနာကံ(၃)ပါး ။  ။(က) အဘိဇၥ်ာ = သူတပါး စည္း စိမ္ကိုငါဟာျဖစ္လွ်င္ေကာင္းေလစြဟုမတရားၾကံစည္မွဳ။ (ခ)ဗ်ာပါဒ = ေသေက်ပ်က္စီးသြားလွ်င္ေကာင္းေလစြဟုသူတပါးကိုျပစ္မွားမွဳ။
 (ဃ)မိစာၦဒိ႒ိ = အယူမွားမွဳ(ကံ ကံ၏အက်ိဳးကိုမယံုၾကည္မွဳ)။
ဤဒုစရိုက္(၁၀)ပါးကိုအပါယ္ေရာက္ေၾကာင္းမေကာင္းေသာခရီး
လမ္းအကုသလကမၼပထတရားဟုလည္းေခၚ၏။ယင္းအကုသလမၼ
ပထတရား(၁၀)ပါးကို -
      (၁) ကိုယ္တိုင္ျပဳလုပ္ျခင္း။
      (၂) သူတပါးကိုျပဳလုပ္ခိုင္းျခင္း။
      (၃)  ဒုစရိုက္ျပဳလုပ္လွ်င္ ရႏိုင္မည္႔ေလာကီအက်ိဳးကို ေျပာျပ၍
            တိုက္တြန္းျခင္း။
      (၄) သူတပါးတို႔အလိုေလွ်ာက္ျပဳလုပ္ေနသည္ကိုဝမ္းေျမာက္သ
            ေဘာတူျခင္း။
ဤေလးမ်ိဳးတို႔ျဖင့္ေျမွာက္လိုက္လွ်င္ဒုစရိုက္(၄၀)ျဖစ္လာ၏။
*** သက္ သတ္ ၊ခိုးမွဳ ၊ကာေမသု၊ သံုးခုကာယကံ
*** လွည္႔စား၊ရန္တိုက္၊မိုက္မိုက္ကန္းကန္း၊နွဳတ္ၾကမ္း
     ေလ့ျခင္း၊ျပိန္ဗ်င္းစကား၊ေျပာဆိုျငား၊ေလးပါးဝစီကံ
*** သူ႔ဥစၥာမွန္ ၊ မတရားၾကံ၍၊ေဖါက္ျပန္ေသေက်၊ပ်က္
     ေစလိုျငား၊အယူမွား၊သံုးပါးမေနာကံ ။
                           (ဆရာေတာ္ဦးဇနကာဘိဝံသ)